water Hardness น้ำกระด้าง

น้ำกระด้าง หมายถึง น้ำที่ไม่เกิดฟองกับสบู่ หรือเกิดฟองสบู่น้อย และมีไคลสบู่เกิดขึ้น เช่น น้ำคลอง น้ำบ่อ น้ำประปา น้ำบาดาล น้ำทะเล เป็นต้น
สาเหตุของการเกิดน้ำกระด้าง
น้ำกระด้างเกิดจากในน้ำนั้นมี เกลือคาร์บอเนต เกลือคลอไรด์ และเกลือซัลเฟตของโลหะบางชนิดละลายอยู่ เช่น
- แคลเซียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต
- แคลเซียมคลอไรด์
- แคลเซียมซัลเฟต
- แมกนีเซียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต
- แมกนีเซียมคลอไรด์
- แมกนีเซียมซัลเฟต
กระบวนการก็คือการที่ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในอากาศรวมตัวกับน้ำฝนเกิดเป็น
กรดคาร์บอนิกซึ่งเป็นกรดอ่อน เมื่อไหลซึมผ่านไปสัมผัสกับชั้นหินปูนซึ่งมีแคลเซียมคาร์บอเนต และ แมกนีเซียม
คาร์บอเนตเป็นองค์ประกอบหลัก จะละลายหินปูน ทำให้น้ำมีปริมาณแคลเซียมและแมกนีเซียมเจือปนมากขึ้น
ส่งผลให้น้ำมีความกระด้าง ดังนั้นการวัดความกระด้างของน้ำจึงใช้หน่วยเป็น มิลลิกรัมต่อลิตรของ
แคลเซียมคาร์บอเนต (mg/l as CaCO3 )

เกณฑ์ความกระด้างของน้ำ	ปริมาณความกระด้างของน้ำ (mg/l as CaCO3 )
น้ำอ่อน	0-75
น้ำค่อนข้างกระด้าง	75-150
น้ำกระด้าง	150-300
น้ำกระด้างมาก	มากกว่า 300

น้ำกระด้างสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท
• ความกระด้างชั่วคราว
ส่วนใหญ่เป็นสารประกอบไบคาร์บอเนตของแคลเซี่ยสและแมกนีเซียม สามารถตกตะกอนได้เมื่อได้รับความร้อนเกิดเป็นตะกรันเกาะตามผิวภาชนะ
• ความกระด้างถาวร
เป็นสารประกอบซัลเฟต (SO₄²)หรือ คลอไรด์ (Cl) ไม่ตกตะกอนเมื่อได้รับความร้อน การกำจัดความกระด้างประเภทนี้ต้องใช้วิธีทางเคมีเราสามารถกำจัดความกระด้างได้หลายวิธีขึ้นอยู่กับชนิดของความกระด้าง ความเหมาะสม และปริมาณน้ำที่ต้องการใช้งาน
วิธีกำจัดได้แก่
• การต้ม ให้เกิดตะกอนหรือตะกรันแยกจากน้ำ
• ใช้ปูนขาว-เถ้าโซดา(โซดาซักผ้า) ตกตะกอนแคลเซียม หรือ แมกนีเซียม
• การกรองน้ำด้วยวิธีการแลกเปลี่ยนไอออน (Ion Exchange)โดยใช้เรซินจับแคลเซียมและแมกนีเซียมไว้และปล่อยโซเดียมออกมาแทนทำ ให้น้ำกระด้างเปลี่ยนสภาพ วิธีนี้ซึ่งง่ายต่อการใช้งานและดูแลรักษา
ข้อดีของน้ำกระด้าง
• แคลเซียมและแมกนีเซียมเป็นแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยป้องกันโรคกระดูกพรุน ช่วยในการหดตัวและคลายตัวของกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ และ ป้องกันไม่ให้คลอเรสเตอรอลในเลือดสูงขึ้นความกระด้างไม่มีผลเชิงลบต่อสุขภาพ การดื่มน้ำที่มีความกระด้างเท่ากับดื่มน้ำที่มีแคลเซียม และแมกนีเซียมปนอยู่ด้วยซึ่งธาตุทั้งสองนี้มีผลต่อสุขภาพ ดังนี้
แคลเซียม
• ช่วยในการหดตัวของกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ
การขาดแคลเซียมหัวใจจะทำงานไม่ปกติ อาจเกิดโรคหัวใจได้
• เป็นตัวเร่ง(Co-Factor)การทำงานของเอนไซม์หลายชนิด
ในร่างกายมนุษย์เช่นการสร้าง DNA เป็นต้น
• ช่วยรักษาสมดุลด่างในร่างกาย
• ช่วยป้องกันการเกิดโรคกระดูกพรุน
แมกนีเซียม
• ช่วยในการคลายตัวของกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ ซึ่งต้องทำงานร่วมกับแคลเซียม
• เป็นตัวเร่ง(Co-Factor)ให้กับเอนไซม์ ซึ่งมีหน้าที่เผาผลาญ อาหาร แป้ง น้ำตาล และไขมัน
• เป็นองค์ประกอบของเลซิติน(Lecitin) ป้องกันไม่ให้คลอ เลสเตอรอลในเลือดสูงขึ้น
• ป้องกันการเกิดนิ่วเนื่องจากการจับตัวของแคลเซียมออก ซาเลต (Calcium Oxalate) ในไตและในถุงน้ำดี
ผู้บริโภคมักได้รับข้อมูลว่าความกระด้างทำให้เกิดนิ่วในกระเพาะปัสสาวะหรือในไต แต่ในความเป็นจริงคือ
ความกระด้างเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพดังที่กล่าวข้างต้นและอุณหภูมิในร่างกาย (37 องศาเซลเซียส) ไม่สูงพอที่จะทำ
ให้ความกระด้างเปลี่ยนรูปเป็นตะกอนสะสมเกิดเป็นก้อนนิ่วสาเหตุที่แท้จริงของการเกิดโรคนิ่วในทางเดิน
ปัสสาวะ เกิดจากการดื่มน้ำน้อย ทำให้เกลือแร่ที่มีอยู่ในน้ำปัสสาวะเข้มข้นจนเกิดการตกผลึกขึ้น
   ชนิดของเกลือแร่ที่มีอยู่ในน้ำปัสสาวะที่ก่อให้เกิดนิ่วได้แก่ เกลือฟอสเฟต และเกลือคาร์บอเนตของแคลเซียม หรือแมกนีเซียม และ กรดยูริคหรือแคลเซียมออกซาเลทเป็นต้น
   ปัจจัยอื่นๆ ที่ก่อให้เกิดนิ่วได้นอกจาก การดื่มน้ำน้อยเกินไปคือ บริโภคอาหารที่มีสารออกซาเลท และยูริคสูง เช่น ผักโขม ผักติ้ว หน่อไม้ เครื่องในสัตว์ สัตว์ปีก และยอดผักอ่อนบางชนิด
ข้อเสียของน้ำกระด้าง
• ตะกรันในหม้อน้ำที่เกิดจากความกระด้าง ทำให้เครื่องทำความร้อน ท่อน้ำ ร้อน เครื่องใช้ในครัว ใช้งานได้ไม่เต็มสมรรถภาพ
• น้ำกระด้างสูง ทำให้ผงซักฟอกและสบู่เกิดได้ยาก
• น้ำดื่มที่มีความกระด้างจะมีรสแปลก